«Таза Қазақстан» тұжырымдамасы жүзеге асуда: Ақмола облысында көгалдандыру жүйелі түрде жүргізілуде
«Таза Қазақстан» тұжырымдамасы жүзеге асуда: Ақмола облысында көгалдандыру жүйелі түрде жүргізілуде
Ақмола облысында 2024–2029 жылдарға арналған «Таза Қазақстан» экологиялық мәдениетті дамыту тұжырымдамасы аясында белсенді жұмыстар жалғасуда. Оның негізгі бағыттарының бірі — елді мекендерде жасыл желектерді отырғызу және оларды күтіп ұстау. Бұл тек ағаш отырғызу ғана емес, заңмен бекітілген, ғылыми негізделген және билік пен тұрғындарды кеңінен тартуға бағытталған кешенді жұмыс.
2024 жылдың өзінде-ақ, аудандық және қалалық әкімдіктердің мәліметі бойынша, көктемгі-күзгі сенбіліктер мен абаттандыру шаралары аясында 100 мыңнан астам ағаш пен бұта отырғызылған. Бұл көрсеткіш — соңғы жылдары қалыптасқан тұрақты үрдіс. Жыл сайынғы дәстүрлі сенбіліктерде кемінде 50 мыңнан астам көшет отырғызылатыны да осының дәлелі.
Алайда барлық көшеттердің өсіп-өнуі бірдей емес. Бұған себеп — отырғызу технологиясын бұзу, тиісті күтімнің болмауы немесе вандализм. Өйткені көбінесе көгалдандыру жұмыстарына еріктілер мен тұрғындар атсалысады.
Мамандардың айтуынша, егер көгалдандыруға кәсіби тұрғыда қаралса, нәтижесі әлдеқайда жақсы болар еді. Осы мақсатта 2023 жылы «Өсімдіктер әлемі туралы» Заң қабылданып, 2024 жылы облыстық мәслихат елді мекендерде жасыл желектерді отырғызу, күтіп-баптау және қорғау ережелерін бекітті.
Жаңа ережелерге сәйкес, көгалдандыруға жауапкершілік нақты бөлінген: жоспарлау және отырғызу – қала әкімдіктерінің міндеті; күтіп-баптау – мамандандырылған ұйымдарға жүктелген; сапасын бақылау – аудан әкімдіктерінің құзырында.
Ережелерді бұзғандар үшін 30-дан 300 АЕК-ке дейін айыппұл қарастырылған. Әр аймақтың климаттық және топырақ ерекшеліктерін ескере отырып, тек жергілікті жағдайға бейімделген көшеттер отырғызылады. Облыста арнайы көшет шаруашылықтары жұмыс істейді. Көкшетау мен Степногорск қалаларында дендрологиялық жоспарлар бекітілген. Бұл — болашақ жасыл аймақтардың егжей-тегжейлі картасы: қандай ағаштар қай жерге отырғызылады, газондар мен аллеялар қалай ұйымдастырылады, су айдындары қайда орналасады — барлығы ескерілген.
Мұндай көзқарас тек әсемдік үшін емес. Ол қала кеңістігіне жасыл желектерді үйлесімді енгізуге және олардың өміршеңдігін арттыруға көмектеседі. Саябақ, сквер және жағалауларды абаттандыру жобалары міндетті түрде ғалымдардың қатысуымен әзірленіп, өсімдіктер әлемін қорғау саласындағы уәкілетті органдар арқылы қаржыландырылады.
Сонымен қатар, жергілікті атқарушы органдар жасыл желектерді түгендеу, фитопатологиялық зерттеулер жүргізу, жасыл аймақтарды есепке алу, көгалдандыру жоспарларын дайындау және олардың жағдайын цифрлық мониторингтеу міндеттерін де атқарады.
Басты мақсат — қалалар мен ауылдарды жай ғана көркейту емес, жасыл аймақтарды әрбір тұрғынның өмірінің ажырамас бөлігіне айналдыру. «Таза Қазақстан» тұжырымдамасы – бұл тек табиғат туралы ғана емес, бұл – жайлылық, қамқорлық пен туған өлкені құрметтеу мәдениеті.
